Από πολίτες σε κομματικούς στρατιώτες: Μια προσωπική ανησυχία για την παγίδα της κομματικοποίησης στην Ελλάδα
Του Δημήτρη Ευθυμίου*
Όσο περισσότερο ασχολούμαι με την πολιτική, τόσο πιο πολύ συνειδητοποιώ ότι το μεγάλο μας πρόβλημα δεν είναι η έλλειψη ιδεών ή προτάσεων. Είναι η νοοτροπία μας. Και πιο συγκεκριμένα, η υπερβολική κομματικοποίηση που έχει διαποτίσει την κοινωνία μας.
Το λέω αυτό με αυτοκριτική διάθεση. Έζησα κι εγώ, όπως όλοι μας, σε ένα περιβάλλον όπου το κόμμα ταυτιζόταν με την ταυτότητα. Από μικρός θυμάμαι συζητήσεις που κατέληγαν σε καυγάδες, ανθρώπους να χωρίζουν σε «δικούς μας» και «άλλους». Αυτή η λογική δεν είναι υγιής, δεν είναι δημιουργική. Μας εγκλωβίζει.
Η κομματικοποίηση δεν είναι απλώς επιλογή. Είναι τρόπος σκέψης. Είναι όταν ο «δικός μας» έχει πάντα δίκιο και ο αντίπαλος πάντα άδικο. Είναι όταν το κράτος αντιμετωπίζεται σαν λάφυρο κάθε εκλογικής μάχης. Είναι όταν ο πολίτης ψάχνει «γνωστό» για να λύσει ένα πρόβλημα, αντί να απαιτεί θεσμούς που λειτουργούν για όλους. Αυτά είναι φαινόμενα που όλοι μας τα έχουμε ζήσει και δεν μπορούμε να τα αρνούμαστε.
Θέλω να είμαι ξεκάθαρος: πιστεύω στον ρόλο των κομμάτων. Χωρίς αυτά δεν υπάρχει δημοκρατία. Δεν τα βάζω με την κομματική οργάνωση, αλλά με την κομματικοποίηση ως νοοτροπία που μας διχάζει και αποδυναμώνει την κοινωνία.
Βλέπω, δυστυχώς, ότι η αντιπολίτευση συχνά επιλέγει τον εύκολο δρόμο της καταγγελίας, της υπερβολής, της στείρας άρνησης. Αντί να παρουσιάζει ρεαλιστικές και κοστολογημένες λύσεις, μένει σε συνθήματα. Αυτό μπορεί να προσφέρει στιγμιαία εντυπωσιασμό, αλλά δεν προσφέρει τίποτα ουσιαστικό στους πολίτες. Το αποτέλεσμα είναι να βαθαίνει η πόλωση και να χάνεται η εμπιστοσύνη στους θεσμούς.
Όσο σκέφτομαι την κατάσταση, τόσο περισσότερο πείθομαι ότι η λύση δεν είναι να αρνηθούμε τα κόμματα. Είναι να τα υπερβούμε εκεί όπου μας περιορίζουν. Να μάθουμε να κρίνουμε πολιτικές με βάση την ουσία τους, και όχι ποιος τις εισηγείται. Να μπορούμε να συζητάμε και να διαφωνούμε χωρίς να γινόμαστε εχθροί.
Η Ελλάδα έχει ανάγκη από πολίτες που θα στέκονται πάνω απ’ όλα ως πολίτες. Όχι ως στρατιώτες γραμμών. Γιατί στο τέλος, δεν μετράει ποιο κόμμα θα κερδίσει· μετράει αν θα κερδίσει η κοινωνία.
Αυτή είναι η δική μου ανησυχία, ο δικός μου προβληματισμός. Δεν τα γράφω για να κερδίσω εντυπώσεις. Τα γράφω γιατί πιστεύω ότι αν δεν δούμε κατάματα το φαινόμενο της κομματικοποίησης, δεν θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε. Και θέλω η χώρα μας να προχωρήσει.
*Ο Δημήτρης Ευθυμίου είναι επιχειρηματίας και Υπεύθυνος του Τομέα Επιχειρηματικότητας (Παραγωγής και Εμπορίου) ΔΕΕΠ ΝΔ Λάρισας
